Wzrost liczby udarów mózgu w Polsce – alarmujące dane
Udar mózgu stanowi jedną z najczęściej występujących oraz najbardziej niebezpiecznych przyczyn zgonów i trwałej niepełnosprawności na całym świecie. Pomimo istotnego rozwoju medycyny, wiedza społeczna na temat tej choroby wciąż jest niewystarczająca, co wymaga pilnych działań edukacyjnych. Lekarze neurolodzy alarmują, że liczba udarów rośnie, a do tego pojawiły się nowe doniesienia o nietypowej przyczynie tego schorzenia.
Statystyki mówią jasno: udarów jest coraz więcej
Profesor Konrad Rejdak, ekspert z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, cytowany przez Onet, podkreśla wzrost rocznej liczby udarów mózgu w Polsce – z poprzednich 60-70 tysięcy do około 90 tysięcy przypadków. Dane te pochodzą z najświeższego raportu Polskiego Towarzystwa Neurologicznego oraz Fundacji Zdrowie i Edukacja Ad Meritum.
Aż 85% wszystkich udarów to udary niedokrwienne, będące efektem miażdżycy lub chorób serca, natomiast 15% stanowią udary krwotoczne, spowodowane pęknięciem naczyń mózgowych. Profesor Rejdak zaznacza także, że udary są trzecią najczęstszą przyczyną śmierci oraz głównym powodem nieodwracalnej niepełnosprawności dorosłych osób.
Coraz młodsi pacjenci – prawdziwa plaga udarów
Eksperci zgodnie wskazują, iż udary dotykają coraz młodsze osoby. Obecnie około 30% pacjentów chorych na udar to osoby poniżej 65 roku życia, co jest zatrważającym trendem.
„W Polsce co 6,5 minuty dochodzi do udaru mózgu. Coraz częściej diagnozujemy udary u młodszych pacjentów – także dzieci, które wymagają zaawansowanych zabiegów, jak trombektomia. Najmłodszy leczony pacjent miał zaledwie sześć lat. Ryzyko udaru zaczyna rosnąć już po 20. roku życia” – mówi prof. Konrad Rejdak, członek Rady Programowej Europejskiej Akademii Neurologii.
Neurolog dr Paweł Kram z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 1 w Szczecinie zwraca uwagę, że stres, takie używki jak papierosy, a także zaniedbania zdrowotne, zwłaszcza nieleczone nadciśnienie i otyłość, podnoszą zagrożenie udarem. Dodatkowo pacjentki cierpiące na migrenę, stosujące antykoncepcję hormonalną, również są bardziej narażone na takie zdarzenia neurologiczne.
Co ciekawe, nowatorskie badania wskazują, że nietypowe przyczyny – między innymi migreny – mogą mieć kluczową rolę jako czynniki ryzyka udaru u młodych dorosłych. Taką tezę stawia prof. Jukka Putaala, główny autor badania opublikowanego w renomowanym czasopiśmie „Stroke”.
Objawy udaru, które wymagają natychmiastowej reakcji
Wczesne rozpoznanie udaru jest kluczowe dla ratowania życia i minimalizowania skutków choroby. Do najważniejszych symptomów należy zwrócić uwagę na:
- nagłe osłabienie lub paraliż kończyn,
- trudności z mówieniem i rozumieniem wypowiedzi,
- nagła utrata zdolności mowy,
- zanik widzenia w jednym oku lub ograniczenie pola widzenia,
- podwójne widzenie,
- nagły silny ból głowy,
- zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów,
- drętwienie lub mrowienie i brak czucia po jednej stronie ciała,
- senność, dezorientacja lub utrata przytomności.
Każdy z tych objawów wymaga natychmiastowej konsultacji medycznej – szybkie działanie ratuje życie i ogranicza ryzyko trwałych uszkodzeń mózgu.
Dlaczego coraz więcej osób doznaje udaru?
Wzrost liczby udarów jest skutkiem wielu czynników. Niezdrowy styl życia, brak ruchu, palenie papierosów, nadwaga i niekontrolowane nadciśnienie to podstawowe przyczyny zwiększające ryzyko udaru. Również stosowanie antykoncepcji hormonalnej przez kobiety cierpiące na migrenę podnosi to ryzyko, zwłaszcza w połączeniu z paleniem tytoniu.
Coraz powszechniejszy stres w codziennym życiu i rosnąca liczba chorób przewlekłych sprawiają, że udar staje się problemem społecznym zmuszającym do zwiększonej profilaktyki i edukacji zdrowotnej.
Medyczne odkrycie nowej przyczyny udaru
Najnowsze badania przekazują, że nietypowe czynniki, takie jak migreny, mogą odgrywać istotną rolę w powstawaniu udarów u młodych dorosłych. To zaskakujące odkrycie wskazuje, że obok klasycznych czynników ryzyka konieczne jest uwzględnianie również innych, niestandardowych przyczyn. Dzięki temu możliwe będzie lepsze dopasowanie leczenia i środków prewencyjnych, skutkujące ograniczeniem liczby przypadków udaru.
Co możemy zrobić, by zmniejszyć ryzyko udaru?
Podstawową zasadą jest dbanie o zdrowy tryb życia: unikanie stresu, rzucenie palenia, kontrola masy ciała i regularne badania ciśnienia tętniczego. Szczególnie pacjenci z migreną oraz stosujący antykoncepcję hormonalną powinni zwracać uwagę na sygnały ostrzegawcze i konsultować się z lekarzem.
Ważne jest również szybkie reagowanie na pierwsze objawy udaru oraz szeroko zakrojona edukacja społeczeństwa, dzięki której świadomość tego poważnego problemu zdrowotnego urośnie.